Được hiểu theo cách đơn giản nhất, nhịp tim là nhịp đập của tim, thông thường được tính bằng số lần co bóp của tim diễn ra tính trong vòng 1 phút hay còn được gọi bằng số nhịp trên phút. Nhịp tim của mỗi người vào các thời điểm đo khác nhau, thuộc mỗi độ tuổi khác nhau sẽ có những sự chênh lệch nhất định.
Để đo được nhịp tim chuẩn, bạn cần kiểm tra mạch đập theo các cách như: đặt ngón trỏ và ngón giữa lên cổ, lệch về phía khí quản của mình, đo mạch bằng tay để đếm nhịp tim.
Sử dụng một chiếc đồng hồ như một phương tiện để tính khoảng thời gian trong 1 phút và đếm số lần cảm thấy nhịp tim rung lên trong một phút (60 giây) đó. Đây là phương pháp chính xác nhất để tính nhịp tim.
Ngoài ra, ta cũng có thể đếm các nhịp đập trong vòng 15 giây sau đó nhân lên 4 lần hoặc đếm nhịp đập trong vòng 30 giây và nhân lên 2 lần sẽ ra nhịp tim trong vòng 1 phút. Tuy nhiên, cách đo, đếm trong 1 phút sẽ có kết quả chính xác hơn.
Tùy vào nhịp tim nghỉ ngơi hay nhịp tim mục tiêu mà có cách tính và chỉ số đo có sự khác biệt nhất định cụ thể như sau:
- Giá trị dưới của nhịp tim mục tiêu bằng 0,5 nhân với nhịp tim tối đa.
- Giá trị trên của nhịp tim mục tiêu bằng 0.85 nhân với nhịp tim tối đa.
Nhịp tim trung bình khi nghỉ đối với người lớn trong khoảng 60 - 100 nhịp/phút. Nhịp tim trung bình khi nghỉ đối với trẻ em dưới 18 tuổi là 70 -120 nhịp/phút. Những người cao tuổi sẽ có nhịp tim thấp hơn đôi chút, khoảng 55-90 nhịp/phút nguyên nhân do tế bào cơ tim dần bị thoái hóa, lão hóa. Bất kỳ hoạt động thể chất, vận động nặng, sử dụng chất kích thích hoặc stress sẽ làm tăng nhịp tim.
Sức mạnh nhịp đập của tim khó được tính toán một cách chính xác, nhưng các chuyên gia, bác sĩ giàu kinh nghiệm sẽ đánh giá được đó là " nhịp yếu", hay "nhịp bình thường", hay "nhịp không rõ ràng", hay “nhịp tăng vọt”. Từ đó, các bác sĩ có thể đánh giá sức khỏe tim mạch của người bệnh và phát hiện các rối loạn nhịp tim.
Nếu mạch của bệnh nhân ổn định, các nhịp đập sẽ đều đặn. Nếu phát hiện một nhịp bỏ hoặc tim đập nhanh khác hẳn, kèm theo là các biểu hiện như hồi hộp, hụt hơi, trống ngực, mệt mỏi, khó thở,...thì hãy chú ý. Bởi các biểu hiện đó có thể là dấu hiệu cần lưu ý về sức khỏe tim mạch.
Nếu chúng đã thử và không tìm thấy mạch đập tại các vị trí cổ tay hoặc dưới hàm thì đừng quá lo lắng, hãy làm theo các cách sau đây để có thể tính được nhịp tim chuẩn xác.
Như vậy, chỉ bằng những động tác đơn giản chúng ta có thể biết được cách đo nhịp tim chính xác trong vòng 1 phút để so sánh với nhịp tim trung bình ở độ tuổi của mình. Đặc biệt là từ đó chúng ta có thể xác định được nhịp tim tối đa và nhịp tim mục tiêu để có kế hoạch tập luyện tốt nhất.