Chỉ Số Tim Ngực Là Gì? Lưu Ý Về Bóng Tim Trên X Quang

Tìm hiểu chỉ số tim ngực là gì? 

Chỉ số tim lồng ngực được hiểu là tỷ lệ kích thước chiều ngang bóng tim và kích thước chiều ngang lồng ngực. Bác sĩ chuyên ngành sẽ xác định tỷ lệ này thông qua chụp hình X quang. Trên thực tế chỉ số tim thường được kiểm tra trong giai đoạn mang thai. 

Thông số an toàn của chỉ số này là: Ở trẻ sơ sinh, chỉ số này < 0.6, ở trẻ lớn và người lớn < 0.5.

Việc xác định chỉ số tim là rất quan trọng, nó quyết định khả năng hoạt động của tim trong thời gian dài. Đồng thời xác định được những căn bệnh nguy hiểm và tìm ra biện pháp chữa trị kịp thời.

Cách đo chỉ số tim ngực nhanh nhất hiện nay

Bạn có thể tìm thấy cách đo chỉ số tim trên sách và giáo trình. Tuy nhiên những thông tin này quá rườm rà và mất công. Trên lâm sàng sẽ không có bác sĩ nào sử dụng đo bằng cách này. Thực tế thì chỉ số tim lồng ngực sẽ chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố. 

Nếu bạn thấy bóng tim lớn là một trong những tiêu chuẩn chính chẩn đoán suy tim theo thang điểm lâm sàng Framingham. Nhưng bóng tim lớn hay không còn bị chi phối bởi : Bệnh nhân có vị tật gì không, người bệnh có bị gù hay vẹo cột sống không…. Một số trường hợp bệnh nhân bị tràn dịch màng ngoài có bóng tim lớn không thể xác định chính xác….

Với cách đo này bạn sẽ lấy chỉ số tim - lồng ngực = Đường kính ngang lớn nhất của tim/ Đường kính trong lớn nhất của lồng ngực.

Thông số chuẩn đối với trẻ sơ sinh là chỉ số tim lồng ngực < 0.6. Đối với trẻ em lớn và người lớn tuổi thì lớn hơn 0.5 mới có y nghĩa.

Các điểm bất thường của bóng tim trên X quang 

Những thay đổi bất thường của bóng tim trên X quang là dấu hiệu cảnh báo tình trạng bệnh lý nghiêm trọng ở cơ thể con người như: Bóng tim to, bóng tim nhỏ, nhĩ thất lớn, nhĩ phải lớn… Ngoài ra hình ảnh bóng tim cũng là công cụ hỗ trợ bác sĩ chẩn đoán chính xác một số căn bệnh của tim mạch. Từ đó đưa ra giải pháp chữa trị hiệu quả.

Hiện tượng bóng tim to

Để xác định chính xác bóng tim to trên X quang thì cần xác định chỉ số tim ngực. Như đã nói ở phần trên thì chỉ số này là tỷ lệ kích thước chiều ngang của bóng tim và chiều ngang lồng ngực. Vì bóng tim được xem là to nếu có tỷ lệ lớn hơn 0.5 ở người lớn và lớn hơn 0.6 ở trẻ sơ sinh.

Những căn bệnh về tim có thể xác định từ hiện tượng bóng tim to gồm: 

• Suy tim: Hình ảnh bóng tim to trên X quang có thể là báo hiệu của bệnh lý suy tim. Khi có tình trạng suy tim các tế bào cơ tim phải tăng sức làm việc dẫn đến tình trạng cơ tim bị phì đại. Máu trong bị ứ lại buồng tim và tạo thành hình ảnh bóng tim to trên màn phim chụp X quang.
• Bệnh tràn dịch màng tim: Tràn dịch màng tim là hiện tượng dịch giữ khoang màng ngoài tim tăng lên một cách bất thường dẫn đến ép tim. Đây cũng chính là nguyên nhân gây nên hiện tượng khó thở, đau ngực lâm sàng. Hiện tượng tràn dịch màng tim ở ngoài làm cũng làm thay đổi hình ảnh bóng tim trên phim X quang
• Biểu hiện của bệnh lý bẩm sinh: Bóng tim to có thể là biểu hiện của một số căn bệnh bẩm sinh như: Chứng Fallot - Tim giống chiếc ủng, Bệnh Ebstein - Tim giống hình chiếc hộp.

Hiện tượng bóng tim nhỏ

Bên cạnh hiện tượng bóng tim to thì hình ảnh bóng tim nhỏ cũng thường xuất hiện trên X quang và là dấu hiệu của một số bệnh lý nghiêm trọng. Lúc này trục của tim gần như song song với trục đứng của cơ thể, đường kính của tim giảm đi rõ rệt. Tình trạng bóng tim nhỏ có thể là nguyên nhân của một số căn bệnh như: 

• Bệnh khí phế thũng: Nguyên nhân của căn bệnh này là sự mất chức năng của các túi phế nang và các tiểu phế quản do căng giãn quá mức. Tình trạng này kéo dài có thể dẫn đến mất độ đàn hồi của hệ thống hô hấp, khó thở. Trên màn hình X quang hình phổi ứ khí và bóng tim sẽ có hình giọt nước.
• Bệnh phổi mãn tính: Xuất hiện hình ảnh bóng tim nhỏ trên màn phim X quang là biểu hiện của khi bị ứ tại phổi. Lúc nàng khoang lồng ngực rộng dạng hình thùng và chỉ số tim ngực nhỏ hơn bình thường.

Chỉ số tim ngực là một phần yếu tố hỗ trợ bác sĩ chẩn đoán chính xác bệnh lý về tim. Trên đây là toàn bộ thông tin về chỉ số tim lồng ngực và những căn bệnh nguy hiểm về tim lồng ngực. Mong rằng bài viết đã giúp bạn có thêm kiến thức y học bổ ích. Chúc các bạn luôn có một trái tim khỏe mạnh