Phân độ suy tim theo NYHA: giai đoạn và cấp độ cụ thể

Phân độ suy tim theo NYHA là gì?

NYHA là viết tắt của tổ chức New York Heart Association Functional Classification (Hiệp hội Tim mạch New York).

Phân độ suy tim theo NYHA là một hệ thống phân chia các cấp độ suy tim dựa theo các triệu chứng lâm sàng và khả năng hoạt động gắng sức của từng người bệnh.

Bảng phân độ suy tim theo NYHA này được dùng để đánh giá mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng lâm sàng và giúp dự đoán tiên lượng tình trạng suy tim.

Triệu chứng của bệnh suy tim.

Vì phân độ suy tim theo NYHA chủ yếu dựa trên các triệu chứng lâm sàng, chính vì vậy chúng ta cần tìm hiểu suy tim có những triệu chứng nào:

• Các cơn khó thở cấp tính xuất hiện, có thể khó thở khi gắng sức, khó thở khi lao động nhẹ, có thể khó thở ngay cả khi nghỉ ngơi.
• Việc vận động thể lực bị hạn chế, bệnh nhân cảm thấy mệt mỏi nhiều
• Phù trắng, mềm, khi ấn vào bị lõm, thường phù hai chi dưới, nếu nặng có thể phù toàn thân.
• Tăng cân do tình trạng phù.
• Ran rõ ở hai bên thùy phổi do hiện tượng phù phổi cấp do suy tim.
• Tăng áp lực tĩnh mạch cảnh.
• Da xanh nhợt nhạt do thiếu máu tại các cơ quan, bộ phận ngoại vi.

Phân độ suy tim theo NYHA.

Phân độ suy tim theo NYHA chủ yếu dựa vào triệu chứng lâm sàng của bệnh nhân. Cụ thể như sau:

• Suy tim độ I: Bệnh nhân không bị giới hạn về hoạt động thể chất. Các hoạt động thể chất bình thường không gây mệt mỏi quá mức, không gây tim đập nhanh, không hồi hộp, không khó thở.
• Suy tim độ II: Bệnh nhân hạn chế nhẹ trong các hoạt động thể chất. Tuy nhiên sẽ cảm thấy thoải mái khi nghỉ ngơi. Hoạt động thể chất thông thường có thể gây mệt mỏi, hồi hộp, khó thở hay đau tức ngực.
• Suy tim độ III: Bệnh nhân hạn chế đáng kể các hoạt động thể chất. Hoạt động thể chất nhẹ nhàng hơn bình thường đã có thể gây mệt mỏi, tim đập nhanh hoặc khó thở. Tuy nhiên sẽ khỏe hơn khi nghỉ ngơi.
• Suy tim độ IV: Tất cả các hoạt động thể chất nào đều gây khó chịu cho bệnh nhân. Các triệu chứng suy tim xảy ra cả khi nghỉ ngơi như mệt mỏi, khó thở, đau tức ngực. Nếu thực hiện bất kỳ vận động thể lực nào, người bệnh sẽ cảm thấy mệt mỏi, khó chịu hơn.

Phân độ suy tim theo từng giai đoạn cụ thể

Có 4 giai đoạn suy tim được ký hiệu bằng các chữ cái: A, B, C và D mà người bệnh cần lưu ý như sau.

Giai đoạn A

Đây là giai đoạn tiền suy tim vì người bệnh có tiền sử gia đình bị suy tim hoặc gặp phải các triệu chứng như sau:

• Tăng huyết áp
• Bệnh đái tháo đường
• Tiền sử sốt thấp khớp
• Bệnh động mạch vành
• Tiền sử dùng thuốc có thể làm tổn thương cơ tim

Giai đoạn B

Người bệnh có những bệnh ký cấu trúc tim như bệnh tim bẩm sinh, hẹp hở van tim, rối loạn nhịp tim, bệnh mạch vành nhưng chưa có đầy đủ triệu chứng lâm sàng. Lúc này bệnh nhân cần được điều trị tích cực các bệnh tim nền như sửa chữa dị tật tim bẩm sinh, mổ sửa chữa van tim, điều trị những bệnh lý gây xơ vữa động mạch,...để ngăn ngừa tiến triển của bệnh.

Giai đoạn C

Người bị bệnh tim giai đoạn này có tổn thương cấu trúc tim giống với giai đoạn B kèm theo hiện tại hay trước đây có triệu chứng cơ quan của suy tim như:

• Ho khan
• Đau thắt ngực
• Hụt hơi
• Thấy mệt mỏi, kiệt sức
• Sưng bàn chân, mắt cá chân

Giai đoạn D

Đây là giai đoạn suy tim nặng, khi bệnh nhân có bệnh lý tim nền nặng kèm với triệu chứng suy tim đáp ứng kém hoặc không đáp ứng điều trị. Lúc này cần có sự can thiệp của thuốc vận mạch, co bóp cơ tim, đặt dụng cụ hỗ trợ hoặc thực hiện ghép tim.

Phương pháp làm chậm quá trình tiến triển bệnh suy tim.

Như chúng ta đã thấy, từng độ của suy tim sẽ rất khác biệt về tiến triển rất nhanh chóng. Chính vì vậy bệnh nhân cũng như người thân trong gia đình cần luyện tập và điều chỉnh chế độ ăn để làm chậm quá trình tiến triển của bệnh.

1. Kiểm soát huyết áp.

Huyết áp là một trong những yếu tố hàng đầu gây suy tim. Bên cạnh đó, suy tim làm giải phóng các chất trung gian dẫn đến co mạch, làm tăng huyết áp. Điều này khiến cho tim phải hoạt động nhiều hơn để bơm máu qua các mạch máu bị co thắt đến các cơ quan. Từ đó tạo ra một vòng xoắn bệnh lý. Kiểm soát tốt huyết áp là điều rất quan trọng giúp tim vừa không bị gắng sức vừa có thể làm việc hiệu quả hơn.

2. Theo dõi triệu chứng lâm sàng.

Theo dõi các triệu chứng có thể nhận biết như hồi hộp trống ngực, khó thở, mệt mỏi để nắm bắt được diễn biến bệnh. Bên cạnh đó, kiểm tra sự thay đổi tình trạng thừa dịch trong cơ thể của bạn như theo dõi cân nặng hằng ngày và phát hiện triệu chứng phù. Hãy gọi ngay cho bác sĩ điều trị nếu bạn tăng cân không kiểm soát (tăng quá 1,3kg/ngày hoặc 222 kg/tuần) hoặc nếu tình trạng phù của bạn ngày càng tăng lên.

3. Kiểm soát lượng nước hằng ngày.

Lượng nước bạn tiếp nhận vào cơ thể hằng ngày không chỉ là nước uống mà còn có thể là lượng nước trong mỗi bữa ăn. Lượng nước trong cơ thể càng nhiều sẽ càng làm tăng khối lượng tuần hoàn, tăng gánh nặng cho tim.

4. Chế độ ăn ít muối.

Nếu bạn có một chế độ ăn nhiều muối, sẽ làm tăng lượng muối trong cơ thể gây tình trạng ứ nước. Làm nặng nệ thêm triệu chứng phù và tăng gánh cho tim.

5. Luyện tập thể dục thể thao.

Việc duy trì một vóc dáng cân đối, tránh hiện tượng béo phì cũng hỗ trợ rất nhiều đến việc kiểm soát suy tim.

Tuy nhiên với bệnh nhân suy tim từ độ 3 trở nên chỉ nên thực hiện các bài tập nhẹ nhàng, vừa sức như yoga, đi bộ,…

6. Tránh sử dụng các chất kích thích.

Chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá sẽ tác động lên thần kinh trung làm tăng nhịp tim. Hiện tượng trên không tốt chút nào cho tình trạng suy tim của bệnh nhân.

7. Thăm khám thường xuyên và điều trị thuốc theo đơn.

Đây là việc làm quan trọng nhất trong quá trình điều trị bệnh cho bệnh nhân. Tái khám đúng theo lịch hẹn của bác sĩ sẽ giúp bác sĩ theo dõi được tình trạng tiến triển của bệnh từ đó điều chỉnh liều kê đơn.

Khi gặp các triệu chứng cấp tính như: khó thở kịch phát, ngất,…cần đưa ngay bệnh nhân đến bệnh viện hoặc các cơ sở y tế để được khám và điều trị kịp thời.

Bài viết trên đã giải thích các phân độ suy tim theo NYHA cùng như các phương pháp làm chậm quá trình tiến triển bệnh suy tim. Hi vọng qua bài viết, gia đình nào đang có người thân bị suy tim sẽ có những cách phù hợp để hỗ trợ cũng như chăm sóc bệnh nhân một cách hợp lý nhất.