Shunt phổi là gì? Tìm hiểu về tình trạng suy hô hấp cấp giảm oxy

Shunt phổi là gì?

Suy hô hấp cấp giảm oxy là tình trạng thiếu oxy máu động mạch cực kỳ nghiêm trọng dẫn đến tình trạng thiếu oxy nặng tại các cơ quan trong cơ thể. Nguyên nhân chính gây nên tình trạng này là do dòng máu nối tắt (shunt) trong phổi do phế nang bị thâm nhiễm hoặc xẹp. 

Lúc này người bệnh có thể gặp tình trạng thở nhanh hoặc khó thở. Cách chẩn đoán bệnh dựa theo những biểu hiện lâm sàng hoặc cận lâm sàng. Suy hô hấp cấp giảm oxy nghiêm trọng là bệnh lý vô cùng nghiêm trọng dẫn đến tử vong một cách nhanh chóng. Những hậu quả mà bệnh nhân phải đối mặt khi không được điều trị đúng cách và dứt điểm như sau:

• Rối loạn ý thức dẫn đến người bệnh bị hôn mê do thiếu oxy lên não.
• Mạch đập nhanh dần, huyết áp hạ rồi trụy mạch.
• Bệnh nhân qua khỏi có thể để lại các biến chứng gây hại như xơ phổi, suy hô hấp mạn hoặc tâm phế mạn.
• Tỷ lệ tử vong của người bệnh có thể lên đến 50 - 70%.

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng suy hô hấp cấp giảm oxy

Nguyên nhân tại phổi

• Viêm phổi nặng
• Ngạt nước
• Tắc mạch phổi, nhồi máu phổi
• Trào ngược dạ dày khiến dịch dạ dày gây ra tổn thương phổi trên diện rộng và xẹp phổi.
• Người bệnh tiêm, hít heroin hay sử dụng các loại chất cấm như ma túy.

Nguyên nhân ngoài phổi

Bệnh nhân được chẩn đoán bệnh khi gặp phải những triệu chứng như:

• Hôn mê đái tháo đường
• Truyền máu với số lượng lớn
• Viêm tụy cấp nặng
• Sốc nhiễm khuẩn hoặc nhiễm khuẩn nặng

Những triệu chứng lâm sàng của bệnh nhân suy hô hấp

Bệnh gây nên nhiều hậu quả nghiêm trọng nhưng không phải ai cũng biết đến dấu hiệu nhận biết bệnh shunt phổi là gì. Nếu gặp phải những triệu chứng bệnh dưới đây thì bạn nên cẩn trọng vì rất có thể mắc phải căn bệnh suy hô hấp giảm oxy.

Dấu hiệu lâm sàng

Suy hô hấp giảm oxy được tiến triển theo 4 giai đoạn:

• Giai đoạn 1: Khi phổi người bệnh đã có tổn thương nhưng nghe phổi vẫn chưa có ran và x quang phổi vẫn có kết quả đều 2 bên.
• Giai đoạn 2: Kéo dài từ 1 - 3 ngày, lúc này người bệnh gặp phải biến chứng nguy hiểm là thở nhanh, lồng ngực còn di động tốt.
• Giai đoạn 3: Bệnh nhân bị khó thở và xanh tím, phổi bị phù và tổn thương. Kèm theo đó là nhịp thở nhanh, mặt xanh tím và đổ nhiều mồ hôi.
• Giai đoạn 4: Khi máu có giảm PaO2, tăng PaCO2 gây nên hôn mê và suy cơ tim do thiếu oxy không hồi phục.

Dấu hiệu cận lâm sàng

Dấu hiệu cận lâm sàng của bệnh được thể hiện như sau:

• Khí máu động mạch
• Khi lượng PaO2 giảm nặng xuống dưới 60mmHg.
• PaCO2 ở mức bình thường hoặc hơi giảm, có thể bị tăng khi các tổn thương ở phổi quá nghiêm trọng.
• Chụp x quang phổi
• Khi hai phổi mờ, kiểu phổi trắng, hình cánh bướm, khi hai đỉnh và các góc sườn hoành sáng
• Hình ảnh các tổn thương phối hợp là nguyên nhân gây nên bệnh lý suy hô hấp như viêm phổi hoặc viêm phế quản.

Phác đồ điều trị

Điều trị biến chứng suy hô hấp giảm oxy theo phác đồ trị liệu của bác sĩ như sau:

• Cần đảm bảo không khí bằng những biện pháp xâm ngập đường hồ hấp
• Kiểm soát lượng dịch trào ra và vào
• Kiểm soát tốt tình trạng rối loạn nước điện giải và thăng bằng toan kiềm
• Kiểm soát lượng đường máu và phòng chống nhiễm khuẩn
• Phòng tránh tắc mạch

Đối với việc trị liệu bằng biện pháp thở máy: Tùy từng nguyên nhân, tình trạng bệnh mà bác sĩ có thể đưa ra phương pháp thở máy phù hợp và hiệu quả.

Những mục tiêu cần đạt ở biện pháp này như sau:

• Cần đảm bảo khí động mạch có đủ lượng Pa02: 55 - 80mmHg.
• Số đo SpO2 tại đầu ngón tay là 88 - 95%
• Lượng pH trong máu động mạch từ 7,25 đến 7,45

Trên đây là tổng hợp những nội dung chi tiết giúp giải đáp thắc mắc shunt phổi là gì và dấu hiệu nhận biết  tình trạng suy hô hấp cấp giảm oxy. Theo đó người bệnh mắc phải những triệu chứng này cần lưu ý và tuân theo phác đồ điều trị của bác sĩ để phòng ngừa nguy cơ suy hô hấp và tử vong.